Tôm hùm là một trong những đặc sản nổi bật của biển cả dành tặng cho người dân Nam Trung Bộ thì Tôm hùm được làm bằng tre là sản phẩm đặc biệt nổi bật trong làng thủ công mỹ nghệ ở miền “trời văn đất võ” Bình Định. Từ những vật liệu thiên nhiên như thân tre, cát, cây bông gòn, dây chuối,… Qua đôi bàn tay khéo léo , tài hoa của người thợ để biến chúng thành những con tôm hùm chân thật đến 99%.
Tôm hùm hay còn được gọi với cái tên là “tôm rồng” tượng trưng cho sự mạnh mẽ, năng lượng dồi dào và tinh thần quyết thắng. Cây tre là biểu tượng của văn hóa làng xã Việt Nam, Với sự sáng tạo, nghệ nhân đã cho ra đời sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống độc đáo, tinh xảo, thân thiện với môi trường, phù hợp trang trí trong nhà, làm quà tặng người thân ở xa như Mỹ, Nhật,… để nhớ về quê hương.
Phần đầu của Tôm nhìn như phức tạp nhưng thật ra là một phần rất dễ xử lý, chế tác đơn giản, chỉ với cây bông gòn phủ thêm lớp keo, sau đó phủ lên thêm lớp cát mịn và cuối cùng là gắn râu.
Khó nhất là phần tạo dáng cho Tôm, thân tôm hùm có dáng cong cong ở lưng, nên chúng được làm từ những khúc tre tròn , được cưa xéo , sắp xếp theo thứ tự từ lớn ở phần đầu và nhỏ dần về phía đuôi sao cho khi ghép lại chúng ăn khớp với nhau, chúng được kết nối với nhau bằng dây thép để tạo sự chắc chắn.
Phân đuôi tôm hùm gồm những miếng tre dát mỏng, láng và xếp xòe đều ra.
Râu tôm là những dây chuối được quấn vào sợi thép để dễ dàng tạo hình ngoe nguẩy, tạo nét sinh động cho tôm.
Để các thành phần phải liên kết với nhau một cách chắc chắn, chất kết dinh là một thành phần không thể thiếu. Không phải loại keo kết dính nào cũng sử dụng được, vì chất liệu hoàn toàn là từ gỗ, cát,… nên yêu cầu với chất kết dính là khá cao. Loại keo này có độ bám dính cao, ngâm vào nước không bị rữa hoặc bở.
Để sản phẩm được bền và bảo quản lâu thì nguyên vật liệu phải qua nhiều công đoạn xử lý. Các thanh tre phải được ngâm 6 tháng dưới ao bùn và phơi khô, sau đó, chúng được cưa ra làm nhiều đoạn và tẩm nhuộm hóa chất để nâng cao tuổi thọ. Cuối cùng, đem chúng phơi nắng 1 lần nữa, sấy và xông chống mối mọt , nhờ vậy tôm tre sẽ bảo quan được lâu hơn, bền hơn.
Bài viết liên quan: